Overstap van PO naar VO met intensieve onderwijs- en ondersteuningsbehoeften
Het multidisciplinair overleg: MDO – overdracht
Als een leerling binnen het voortgezet onderwijs intensieve ondersteuning nodig heeft, die de basisondersteuning overstijgt[1], wordt er voor de overstap naar het voortgezet onderwijs een multidisciplinair overleg (MDO) geïnitieerd door de basisschool. Het multidisciplinair overleg of rondetafelgesprek is een versterking van het educatief partnerschap met ouders[2], de leerling en andere belangrijke betrokkenen. Ook de vo-school waar de leerling zich wil aanmelden is deelnemer aan dit MDO-O. Doel van het overleg is in gezamenlijkheid vaststellen welke extra onderwijs-ondersteuning bovenop de basisondersteuning de leerling nodig heeft, om succesvol te kunnen zijn in zijn of haar leerontwikkeling binnen het voortgezet onderwijs.
Op basis van de vastgestelde extra onderwijsondersteuningsbehoeften onderzoekt de vo-school vervolgens of de gewenste ondersteuning daadwerkelijk geboden kan worden. Er zijn twee uitkomsten mogelijk:
- De vo-school kan de gevraagde ondersteuning bieden
Als de vo-school de gewenste ondersteuning kan bieden, dan kan de leerling op de school geplaatst worden. Als de school niet hoeft te loten, dan wordt de leerling daadwerkelijk geplaatst.
Indien het MDO gevoerd is met een vo-school die moet loten, dan loot de leerling mee. Wordt de leerling ingeloot, dan wordt hij ook geplaatst; de school heeft immers vastgesteld dat de gevraagde ondersteuning geboden kan worden. Wordt de leerling uitgeloot op de school waarmee het MDO gehouden is, dan krijgt hij een plaats aangeboden op een van de andere scholen van zijn voorkeurslijst. Die school voert vervolgens een inschrijfgesprek met de leerling, met aandacht voor de gevraagde ondersteuning.
b. De vo-school kan de gevraagde ondersteuning niet bieden
Kan de vo-school de ondersteuning niet bieden, dan zal deze school, in overleg met de ouders een passend onderwijsaanbod elders binnen het samenwerkingsverband doen. Als er geloot moet worden gaat de formele zorgplicht pas in ná de loting, dat betekent dat de school waar de leerling is ingeloot ófwel zelf de leerling plaatst ófwel ervoor zorgt dat de leerling op een andere school geplaatst wordt (binnen of buiten het swv, op een vo-school of een vo-school).
STAPPENPLAN VOOR DE MDO-OVERDRACHT
- De basisschool signaleert de leerlingen die in aanmerking komen voor het MDO. Dat zijn leerlingen die méér ondersteuning nodig hebben dan wat het VO onder ‘basisondersteuning’ verstaat; het is daarom van belang dat de basisschool ervan op de hoogte is welke ondersteuning onder de basisondersteuning valt. Het is raadzaam om reeds in groep 7 te starten met een ontwikkelingsperspectiefplan (OPP) of een ander document waarin de onderwijsondersteuningsbehoefte van de leerling is beschreven, met de door de basisschool ingezette acties.
- Ouders gaan zich (in groep 7) oriënteren op mogelijke VO-scholen, bijv. door het bezoek aan open dagen, en geven de uiteindelijke keuze door aan de basisschool.
- De basisschool, de ouders en de leerling bereiden zich (begin groep 8) samen voor op het MDO door het beantwoorden van de vragen uit het MDO-formulier (zie hieronder). Daarbij wordt waar mogelijk al rekening gehouden met de keuze van de VO-school.
- De basisschool initieert de MDO-overdracht door een afspraak te maken met de VO-school, tussen 1 november en 1 maart. Het ingevulde formulier, zie hieronder, wordt geüpload in het digitale aanmeldsysteem de-overstap. De VO-school gaat altijd in op het verzoek om een MDO-O. Dit betekent niet automatisch dat de VO-school de leerling zal plaatsen: plaatsing hangt af van de uitkomst of de VO-school de gewenste ondersteuning kan bieden en of de school plek heeft[3].
- Is het te spannend voor een leerling om aan te sluiten bij de MDO-overdracht, dan kan er ook gekozen worden voor andere opties zoals:
- De leerling zet zijn verhaal op papier en geeft dit mee aan de ouders voor het gesprek
- De leerling vertelt zijn deel in een apart gesprek met ouders, IB’er of eigen leerkracht
- De leerling kan de eerste of de laatste 10 minuten van het gesprek aansluiten
- De leerling heeft zijn/haar perspectief op zijn/haar ondersteuningsbehoeften, samen met zijn ouder(s)/verzorger(s) op papier gezet en dit wordt voorgelezen
- De leerling kan aan de MDO-overdracht deelnemen vanaf thuis met behulp van skype. Het doel van de MDO-overdracht wordt helder gecommuniceerd naar alle betrokkenen. De afspraken uit het MDO worden naar iedereen teruggekoppeld:
- binnen een week
- door de VO-school
- met onderbouwing
- per (beveiligde) mail aan alle aanwezigen/betrokkenen
Multidisciplinair overleg – overdracht (MDO-O) voor het vaststellen van de extra onderwijs-ondersteuningsbehoeften in het voortgezet onderwijs
Naam leerling:
Geboortedatum:
Basisschool/ huidige school:
Schoolloopbaan:
Datum MDO-O:
Intern begeleider/ondersteuningscoördinator:
Notulist:
Aanwezigen: naam en functie, e-mail
Doel van het MDO: Vaststellen welke extra onderwijs-ondersteuningsbehoeftende leerlingheeft om succesvol te kunnen in zijn of haar leerontwikkeling binnen het voortgezet onderwijs.
Tips voor de voorzitter – tijdens het MDO: Laat de betrokkene zijn/haar verhaal doen en vraag door als zaken niet duidelijk zijnStel aan alle betrokkenen dezelfde vragen [zie hieronder]Let op de balans in spreektijd voor alle betrokkenenOnderbreek de betrokkene niet door zijn/haar perspectief ‘ter discussie te stellen’Vat de informatie na spreektijd samen en check of dit juist isBij aannames of veronderstellingen: check bij de betrokkenen of dit kloptAls alle betrokkenen aan het woord zijn geweest, kan er worden ingezoomd op eventuele onduidelijkhedenBeschrijf de benoemde extra ondersteuningsbehoeften woordelijk en feitelijk [vermijd interpretaties]
Stel onderstaande vragen aan
- de leerling
- de ouders
- de basisschool
- andere betrokkenen
Vragen voor het MDO-O
- Wat is de aanleiding van de aanvraag van dit MDO-O? Met andere woorden: welke extra ondersteuning is boven de basisondersteuning nodig voor de leerling om goed te kunnen functioneren? Welke risico’s zijn er als deze ondersteuning niet wordt geboden?
- Welke extra ondersteuning heeft de leerling nodig in het voortgezet onderwijs op school en in de klas?denk aan schoolplein, gangen, vrije momenten, pauzes
- Welke extra ondersteuning heeft de leerling nodig van docenten? denk aan instructies, contact mentor
- Welke extra ondersteuning is nodig bij schoolse vaardigheden? denk aan plannen, huiswerk maken, zelfstandigheid
- Welke extra ondersteuning is nodig op didactisch (vakinhoudelijk) gebied? denk aan aanpassingen als: extra instructie, compacten/verrijken/verbreden/versnellen
- Welke extra ondersteuning is nodig op sociaal-emotioneel gebied? denk aan gesprekken, begeleiding trainingen
- Zijn er aanpassingen of extra ondersteuning nodig op fysiek/medisch gebied?
- Is er sprake geweest van een schoolwissel, verzuim en/of thuiszitten? Wat is hiervan de oorzaak? Wat is er nodig om verzuim en of thuiszitten te verminderen/ voorkomen?
- Wat heeft de leerling nodig van ouders om goed te kunnen functioneren in het vo?
- Sterke kanten van de leerling zijn….
- Het gaat goed met de leerling als….
- Zijn er onderzoeksgegevens bekend die relevant zijn voor het onderwijs? denk aan onderzoek naar leerstoornissen, hoogbegaafdheid, ontwikkelingsstoornissen, of anderszins
[1] Voor een beschrijving van wat onder basisondersteuning valt: zie de website van het swv:
[2] Waar ouders staat kan ook verzorgers of gezagdragers gelezen worden. Waar hij staat kan ook zij/het gelezen worden.
[3] Als de school moet loten, doet de leerling mee aan de loting.